MakroPodsumowanie Tygodnia 20 września 2024 r.
KOMENTARZ RYNKOWY
ZAGRANICA: Wczoraj głównym efektem obniżenia stóp procentowych przez Fed była znacząca zwyżka na amerykańskiej giełdzie, gdzie główne indeksy zyskały około 2 proc., co jest najwyższym wzrostem od ponad sześciu tygodni. Również europejskie rynki akcji miały pomyślny dzień, z DAX-em rosnącym o 1,5 proc.. Utrzymując się w tym samym tonie, rynek długu charakteryzował się względnym spokojem; rentowności krótkoterminowych obligacji skarbowych spadły o 3 punkty bazowe, podczas gdy rentowności 10-letnich pozostawały bez zmian. Krzywa rentowności lekko się spłaszczyła. Podobne zjawisko zaobserwowano w Europie. Kurs EUR/USD wzrósł, kończąc dzień na poziomie 1,117. Nie ma dzisiaj istotnych publikacji ani wydarzeń, które mogą wpłynąć na rynek.
POLSKA: Wygląda na to, że poziom 4,26 PLN za EUR stanowi maksymalne oparcie dla złotego. Uważamy, że jest to przynajmniej częściowo wynikiem gołębiej komunikacji RPP, która skłania inwestorów do postrzegania decyzji RPP w kontekście trendów na rynkach rozwiniętych. Tym samym, przestrzeń do zwiększenia dysparytetów stóp procentowych pomiędzy Polską a zagranicą jest ograniczona. Do tego dochodzą ryzyka geopolityczne, które zapewne także wpływają na kurs. W obecnych warunkach - po wzroście apetytu na ryzykowne aktywa po posiedzeniu Fed i osłabieniu dolara - nie ma również istotnego miejsca na dalsze osłabienie złotego. Rynek obligacji również utrzymywał się w stabilnym stanie.
NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE TYGODNIA
Fed rozpoczął cykl obniżek stóp procentowych, redukując poziom docelowy dla stóp referencyjnych o 50 pb. do przedziału 4,75-5,00 proc.. Decyzja była zgodna z oczekiwaniami części rynku, który w ostatnich dniach sugerował, że obniżka stóp o 50 pb. jest prawdopodobnym scenariuszem. Decyzja zapadła przy aprobacie wszystkich wszystkich członków Federalnego Komitetu Otwartego Rynku (FOMC), chociaż preferencje co do skali obniżek były zróżnicowane. Prezes Jerome Powell podkreślił podczas konferencji prasowej, że decyzja o obniżce stóp procentowych nie powinna być postrzegana jako sygnał do dalszych agresywnych obniżek. Zwrócił uwagę, że ostatnie decyzje są raczej sygnałem gotowości Fed do monitorowania sytuacji gospodarczej i dostosowywania polityki, jeśli zajdzie taka potrzeba. Członkowie FOMC widzą miejsce na dwie kolejne 25-punktowe obniżki do końca roku.
W sierpniu produkcja przemysłowa ponownie rozczarowała, rejestrując spadek o 1,5 proc. w ujęciu rocznym (prognozy: 0,0 proc. r/r), po wzroście na poziomie 5,2 proc. r/r w lipcu. W ostatnich miesiącach dynamika roczna produkcji wykazuje dużą niestabilność, co jest częściowo wynikiem różnic w liczbie dni roboczych. Obecnie dominuje trend stagnacji lub niewielkiego spadku produkcji. Po odsezonowaniu w sierpniu odnotowano spadek produkcji o 0,8 proc. w porównaniu do lipca, co sugeruje, że słabość w tym miesiącu była wynikiem nie tylko niekorzystnego kalendarza (o jeden dzień roboczy mniej w porównaniu do roku ubiegłego). Wciąż prognozujemy stopniową poprawę w nadchodzących miesiącach, głównie związaną z popytem konsumpcyjnym.
Inflacja bazowa spada, ale może znowu zacząć rosnąć. W Polsce inflacja bazowa, po wyeliminowaniu wpływu cen żywności i energii, w sierpniu spadła do 3,7 proc. w skali roku, w porównaniu do 3,8 proc. w lipcu, co jest nieznacznie poniżej oczekiwań rynku (konsensus: 3,8 proc.). Tempo inflacji, mierzone zmianą procentową w ujęciu miesięcznym po odsezonowaniu, wciąż się utrzymuje na podwyższonym poziomie pomiędzy 4 a 5 proc. w skali roku, co wskazuje na trwałość podstawowych procesów kształtujących ceny. W kolejnych miesiącach można spodziewać się stabilizacji tego wskaźnika na tym poziomie z nieznacznymi wzrostami.
Saldo obrotów bieżących w lipcu było ujemne, wyniosło -1,462 mld EUR, znacznie poniżej oczekiwań (konsensus -0,35 mld EUR). W konsekwencji nadwyżka obrotów bieżących w ujęciu płynnego roku (suma 12 miesięcy) obniżyła się do 1,2 proc. PKB wobec 1,4 proc. PKB po czerwcu. Główną przyczyną pogorszenia był wysoki deficyt w handlu towarami. Zarówno eksport jak i import towarów wzrosły silniej od oczekiwań - eksport o 4,6 proc. r/r, a import o 10,5 proc. r/r. Mocny wzrost importu wynika z silnego ożywienia krajowego popytu – zwiększył się import towarów konsumpcyjnych trwałych, samochodów. W konsekwencji w lipcu odnotowano najgłębszy od grudnia 2022 deficyt towarowy. Oczekujemy kontynuacji redukcji nadwyżki obrotów bieżących w relacji do PKB, do 0,8 proc. PKB na koniec 2024 i niewielkiego deficytu (-0,1 proc. PKB) w 2025. Przyczyni się do tego relatywnie powolny wzrost eksportu (słabość strefy euro) przy solidnym wzroście importu – ze względu na mocną koniunkturę, importochłonne wydatki zbrojeniowe oraz wydatki inwestycyjne m.in. z KPO.
W sierpniu deflacja PPI wzrosła do 5,1 proc. w skali roku (prognozy: -4,8 proc. r/r), co było wynikiem korekty danych za lipiec (z -4,8 proc. r/r na -5,1 proc. r/r). W tym miesiącu ceny spadły o 0,1 proc. w porównaniu do poprzedniego miesiąca, co wynika przede wszystkim z analogicznego spadku cen w sektorze przetwórstwa. Ceny w górnictwie stają się niższe już trzeci miesiąc z rzędu. W przetwórstwie szczególnie wyróżniała się branża rafineryjna, gdzie z uwagi na obniżkę cen ropy, ceny spadły o 1,2 proc. w porównaniu do lipca i o 9,6 proc. w porównaniu do roku poprzedniego. Przewidujemy, że w nadchodzących miesiącach deflacja PPI zacznie stopniowo słabnąć.
W sierpniu średnie wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw osiągnęło poziom 8189,74 PLN, co wskazuje na nominalny wzrost o 11,1 proc. w porównaniu do roku poprzedniego, co jest bliskie prognozom (konsensus: 10,9 proc.). Należy jednak zauważyć, że w 2025 roku wzrost płacy minimalnej będzie znacznie niższy – do 4666 PLN brutto, co stanowi wzrost o 8,5 proc. w stosunku do około 20 proc. w latach 2023 i 2024. Przewidujemy, że presja płacowa wynikająca z regulacji zacznie maleć, a tempo wzrostu wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw oraz w gospodarce ogółem w 2025 roku spowolni do około 7-8 proc..
Zatrudnienie zaskoczyło w ostatnim miesiącu negatywnie. Spadek zatrudnienia o 0,5 proc. w skali roku był wyższy od konsensusu spodziewającego się 0,3 proc. zmiany r/r. W ujęciu miesięcznym zauważalny spadek zatrudnienia odbiega od historycznych norm, a najbardziej dotknął sektor rolnictwa oraz przemysłu i transportu, które zmagają się z osłabionym popytem zewnętrznym. Należy jednak zauważyć, że wpływ słabego zapotrzebowania na rynku pracy na stopę bezrobocia jest ograniczony. Warto zaznaczyć, że sytuacja na rynku pracy różni się w zależności od regionu, a wschodnie części Polski borykają się z gorszą sytuacją. Na poziomie krajowym nie zaobserwowano znacznego wzrostu zwolnień, jednak osoby rozpoczynające karierę zawodową mogą mieć trudności w znalezieniu pracy. Wydaje się, że oznaki ożywienia w popycie na pracę mogą być dostrzegalne dopiero w 2025 roku.
Rząd ogłosił 30-dniowy stan klęski żywiołowej w związku z powodziami w województwach dolnośląskim, śląskim i opolskim. Premier Donald Tusk poinformował, że na pomoc dla dotkniętych powodzią miejsc i osób zabezpieczono 1 mld PLN z rezerwy budżetowej. Minister Finansów Andrzej Domański zaznaczył, że rezerwa będzie dostosowywana do zgłaszanego zapotrzebowania. Premier dodał, że rząd planuje wdrożenie bezzwrotnego umorzenia rat kredytowych przez 12 miesięcy, niezależnie od kwoty kredytu, a wsparcie będzie realizowane przez Fundusz Wsparcia Kredytobiorców. Informował również o możliwości wprowadzenia urzędowych cen na podstawowe produkty. Ursula von der Leyen zapowiedziała po spotkaniu z liderami państw zagrożonych powodzią, że UE wesprze usuwanie skutków tych zdarzeń z Funduszu Solidarności oraz Funduszu Spójności. Łączne wsparcie z Funduszu Spójności może wynieść 10 mld EUR z zadeklarowanej kwoty Polska ma otrzymać 5 mld EUR.
Członek RPP Ireneusz Dąbrowski ocenił, że w optymistycznym scenariuszu możliwe jest obniżenie stóp procentowych już w marcu 2025 r., natomiast w bardziej pesymistycznej wersji mogłoby to nastąpić o jeden lub dwa kwartały później. Dąbrowski zwrócił uwagę, że szczyt inflacji przypada na początek 2025 r., co powinno pomóc RPP w zdobyciu pewności co do dalszego spadku inflacji w kolejnych miesiącach. Dąbrowski nie obawia się, że złoty stanie się zbyt mocny w wyniku różnicy stóp procentowych między Polską a wiodącymi rynkami rozwiniętymi.
W wrześniu wskaźnik koniunktury konsumenckiej wykazał poprawę, zyskując 2 punkty procentowe i osiągając wartość -13,9 pkt. Wzrosły wszystkie składowe tego wskaźnika, a jednocześnie nastąpił znaczny wzrost ocen dotyczących obecnej sytuacji ekonomicznej w kraju. Poprzedni spadek nastrojów wśród konsumentów, obserwowany latem, mógł być jedynie chwilowy, związany z rosnącymi cenami energii. Istotne jest to, że struktura oczekiwań inflacyjnych gospodarstw domowych uległa poprawie. Konsumenci lepiej oceniają swoją zdolność do dokonywania istotnych zakupów niż przed miesiącem. Warto jednak zaznaczyć, że nastroje konsumentów są wciąż ostrożne, biorąc pod uwagę rosnące obawy o wzrost bezrobocia od początku roku, mimo że jego poziom pozostaje bliski historycznym minimum. Przewidujemy, że w nadchodzących miesiącach dalsze ożywienie gospodarcze, w tym wzrost konsumpcji, przyczyni się do poprawy nastrojów konsumentów, chociaż szybkie tempo tego wzrostu może być ograniczone z powodu wysokiej inflacji.
W strefie euro inflacja HICP za sierpień została potwierdzona na poziomie 2,2 proc. w skali roku, a inflacja bazowa wyniosła 2,8 proc.. Taki poziom inflacji HICP jest najniższy od prawie trzech lat. W całej Unii Europejskiej najniższą inflację odnotowały Litwa i Łotwa, gdzie wskaźniki wyniosły poniżej 1 proc. r/r, a spadek inflacji jest przede wszystkim rezultatem deflacji w cenach energii – kategorii, która po wybuchu wojny znacznie wzrosła w tych państwach z powodu mniejszego stopnia regulacji. Z kolei najszybszy wzrost cen zauważono w Rumunii (5,3 proc. r/r) i Belgii (4,3 proc. r/r), gdzie ponowny wzrost inflacji jest efektem wygaszania działań osłonowych dotyczących energii, a w Polsce wynosi 4,0 proc. r/r. Dane nie będą miały wpływu na decyzje EBC, ponieważ potwierdzają one zgodność trendów dezinflacyjnych z prognozami banku centralnego.
W ubiegłym tygodniu liczba osób składających pierwszy wniosek o zasiłek dla bezrobotnych w USA zmniejszyła się do 219 tys., co jest najniższym poziomem od maja, w porównaniu do 231 tys. w poprzednim tygodniu. Wynik ten był pozytywnym zaskoczeniem, ponieważ prognozowano stabilny poziomie około 230 tys. Spadła również liczba osób kontynuujących pobieranie zasiłku, osiągając 1,829 mln w tygodniu kończącym się 6 września, w porównaniu do 1,843 mln wcześniej. Te dane sugerują, że spadek popytu na pracowników nie jest znaczny, a trudności w znalezieniu pracy nieznacznie się zmniejszyły na początku września.
W wrześniu Bank Anglii, po obniżce o 25 punktów bazowych na poprzednim posiedzeniu, zdecydował się utrzymać główną stopę procentową na poziomie 5,00 proc.. Ta decyzja była zgodna z oczekiwaniami rynku, ale nie zapadła jednomyślnie - ośmiu bankierów centralnych głosowało za utrzymaniem stóp, a jeden za ich obniżką o 25 pb.. Bank w komunikacie wskazał na możliwość dalszych ostrożnych cięć, jednak podkreślił, że polityka powinna pozostać restrykcyjna, dopóki istnieje ryzyko powrotu inflacji. Komitet jednogłośnie postanowił o zmniejszeniu wartości skupu obligacji rządowych o 100 mld GPB w ciągu najbliższego roku, do łącznej kwoty 558 mld GPB.
Ludowy Bank Chin zdecydował się na utrzymanie stóp procentowych na dotychczasowym poziomie, w tym rocznej stopy kredytów na poziomie 3,35 proc. oraz pięcioletniej stopy (stanowiącej referencję dla długoterminowych kredytów, w tym hipotecznych) na poziomie 3,85 proc.. Ta decyzja była zgodna z ogólnym konsensusem, mimo że po wyraźnej obniżce stóp przez Fed spekulowano, iż chiński bank centralny również może zdecydować się na luzowanie polityki monetarnej.
Czeska firma CEZ nawiązała współpracę z Rolls-Royce Holdings w celu zbudowania małych reaktorów modułowych (SMR), co może zredukować czas ich budowy dzięki możliwości prefabrykacji komponentów. Rząd Czech dąży do modernizacji sektora energetycznego i planuje wprowadzenie SMR w latach 30. XXI wieku. Dodatkowo, aby zastąpić przestarzałe reaktory pochodzenia radzieckiego, czeski rząd wybrał Korea Hydro & Nuclear Power jako dostawcę dużych reaktorów. Obecnie energetyka jądrowa stanowi około jednej trzeciej całkowitej produkcji energii elektrycznej w Czechach, a projekt z Rolls-Royce miałby być pionierską inicjatywą w zakresie małych reaktorów w naszym regionie.
Informacje i zastrzeżenia: Niniejszy materiał („Materiał”) ma charakter wyłącznie informacyjny oraz nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy - Kodeks cywilny, ani rekomendacji do zawarcia transakcji kupna, sprzedaży lub innego rodzaju przeniesienia któregokolwiek instrumentu finansowego. Bank dołożył wszelkich racjonalnych i niezbędnych starań, aby informacje zamieszczone w Materiale były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Informacje zawarte w Materiale nie mogą być traktowane jako propozycja nabycia którychkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego lub podatkowego ani jako forma świadczenia pomocy prawnej. Prognozy oraz dane zawarte w Materiale nie stanowią zapewnienia uzyskania określonych wyników jakichkolwiek transakcji finansowych ani przyszłych cen którychkolwiek instrumentów finansowych. Materiał nie stanowi badania inwestycyjnego ani publikacji handlowej w rozumieniu Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy. Bank i jego spółki (podmioty) zależne oraz pracownicy tych podmiotów mogą być zainteresowani zawarciem lub być stroną transakcji finansowych, w tym zawartych na instrumentach finansowych, których wynik jest uzależniony od czynników (danych i informacji) wymienionych w Materiałach.
Administratorem danych osobowych jest VeloBank S.A. z siedzibą w Warszawie (00-843) Rondo Ignacego Daszyńskiego 2 C (Bank). Dane kontaktowe Banku: VeloBank S.A., Rondo Ignacego Daszyńskiego 2 C, 00-843 Warszawa, telefon: 664 919 797, formularz: https://www.velobank.pl/kontakt/formularz-kontaktowy. Dane kontaktowe Inspektora Ochrony Danych: iod@velobank.pl. Bank przetwarza dane osobowe w odpowiedzi na zainteresowanie otrzymywaniem raportów analitycznych (art. 6 ust. 1 lit. a RODO - Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE). Masz prawo do żądania od Banku dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, jak również prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także prawo do przenoszenia danych. Masz prawo do wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Podanie danych osobowych jest dobrowolne. W razie jakichkolwiek pytań lub sugestii skontaktuj się z nami.