VeloTydzień Ekonomiczny 7 października 2024 r.
NAJWAŻNIEJSZE W TYM TYGODNIU
ZAGRANICA: W nadchodzącym tygodniu uwagę rynków finansowych skupią kluczowe dane inflacyjne, szczególnie z USA, gdzie w czwartek zostanie opublikowany wskaźnik CPI za wrzesień. Oczekiwania wskazują na dalsze osłabienie inflacji. Dodatkowo, w środę opublikowane zostaną minutes z wrześniowego posiedzenia FOMC, które mogą wyjaśnić powody dużej obniżki stóp o 50 pb.. Rynki będą także monitorować inflacyjne dane z Europy Środkowej, w tym Węgier, Czech i Rumunii, gdzie prognozowany jest dalszy spadek wskaźników inflacji. W Europie szczególną uwagę przyciągnie opublikowanie protokołu z posiedzenia Europejskiego Banku Centralnego (EBC), które odbyło się we wrześniu. Po obniżce stóp procentowych o 25 pb., dalsze decyzje EBC będą uzależnione od danych makroekonomicznych, w tym dalszych oznak dezinflacji i pogorszenia koniunktury w Niemczech. Rząd Niemiec zrewidował prognozy wzrostu za ten rok i spodziewa się recesji -0,2 proc. r/r, opublikowane w poniedziałek dane o produkcji przemysłowej były gorsze od tego czego spodziewał się rynek, co wspiera szybsze niż późniejsze obniżki stóp w strefie euro.
POLSKA: W Polsce, z powodu pustego kalendarium makroekonomicznego, uwaga skupi się na kwestiach fiskalnych. We wtorek rząd planuje omówić średnioterminowy plan budżetowo-strukturalny na lata 2025-2028, który może zawierać propozycje dotyczące konsolidacji fiskalnej, mające na celu zapobieżenie przekroczeniu przez dług publiczny poziomu 60 proc. PKB. To kluczowe w kontekście stabilności finansów publicznych, szczególnie w okresie przedwyborczym. W środę rozpocznie się pierwsze czytanie projektu budżetu na 2025 rok, co może dostarczyć więcej informacji na temat priorytetów rządu. Oczekujemy też nowelizacji tegorocznego budżetu.
BANK ŚWIATOWY WSKRZESZA RAPORT DOING BUSINESS
W zeszłym tygodniu w Waszyngtonie miała miejsce prezentacja zreformowanego rankingu Doing Business, który pokazywał jak łatwo jest prowadzić firmę w różnych krajach. Jego ostatnia edycja pochodziła z 2021 r. Obecnie będzie to flagowy raport Business Ready, na razie bez udziału Polski, ale w kolejnych latach będzie to pewnie jeden z punktów odniesienia w raportach inwestycyjnych.
Bank Światowy trzy lata temu zrezygnował z szeroko śledzonego rankingu Doing Business, który koncentrował się na zmniejszaniu obciążeń regulacyjnych. Niezależne dochodzenie wykazało, że starsi liderzy banku naciskali na personel, aby zmienić dane, by poprawić pozycję Chin. Dochodzenie wewnętrzne wykazało również nieprawidłowości w danych, które podniosły pozycje innych krajów, w tym Arabii Saudyjskiej, Zjednoczonych Emiratów Arabskich i Azerbejdżanu. Żaden z tych krajów nie znalazł się w 50-gospodarczym próbnym badaniu, które zainaugurowało nowy raport Business Ready, choć włączono Hongkong. Wiele rządów powoływało też specjalne zespoły, które zajmowały się zmianami regulacyjnymi, które powodowały awans danego kraju w rankingu – przez lata koncentrowała się na tym m.in. administracja Gruzji.
W nowym badaniu nie pojawia się słowo ranking. Nowy raport Business Ready obejmuje teraz trzy główne miary klimatu biznesowego w danym kraju - jakość regulacji, efektywność usług publicznych, takich jak dostawy energii i administracja podatkowa, oraz efektywność operacyjną. Bank Światowy obecnie dąży do zmniejszenia znaczenia rankingów krajów w raporcie, który mierzy 1200 wskaźników w 10 kategoriach odpowiadających cyklowi życia firmy, od startu po prawa pracownicze i procedury niewypłacalności przedsiębiorstw. Analizowane są wyniki w poszczególnych kategoriach i dobre praktyki. Bank Światowy chce uniknąć błędów poprzednika, gdzie pogoń za lepszym miejscem w rankingu doprowadził do prób przekupstwa ekonomistów Banku.
Filar ram regulacyjnych mierzy dobre praktyki w ustawodawstwie. Węgry uzyskały najwyższy wynik (78,23 pkt.), tuż za nimi jest Portugalia (78,11 pkt.), a w czołówce są też Gruzja (77,67 pkt.), Słowacja (77,29 pkt.) i Kolumbia (76,50 pkt.). Kraje te mają dobre praktyki w większości obszarów objętych raportem, co zapewnia przedsiębiorstwom lepsze zarządzanie ryzykiem. W przypadku zakładania biznesu w Portugalii, na Węgrzech i na Słowacji przepisy prawne wymagają od przedsiębiorców informacji o beneficjentach rzeczywistych. Jest to dobra praktyka, ponieważ może pomóc zapobiegać nadużyciom związanym z wykorzystaniem struktur korporacyjnych do prania pieniędzy. Podobnie, w zakresie opodatkowania, Węgry, Gruzja i Słowacja stosują dobre praktyki poprzez skodyfikowanie procedur audytu podatkowego i rozwiązywania sporów w jednym akcie prawnym oraz poprzez transparentność w publikowaniu przyszłych planów zmian podatkowych.
Filar usług publicznych mierzy udogodnienia, które rządy zapewniają w celu działania firm oraz instytucje oraz infrastrukturę umożliwiające działalność gospodarczą. Niewiele gospodarek uzyskuje wysokie wyniki w tym filarze. Te, które się wyróżniają, to Estonia (73,31 pkt.), Singapur (70,40 pkt.), Chorwacja (70,24 pkt.), Portugalia (69,53 pkt.) i Węgry (69,50 pkt.). Rządy tych krajów wykazują sprawność w cyfryzacji usług publicznych w takich obszarach jak odprawa celna, płacenie podatków i składek. Estonia i Chorwacja mają dobrze rozwinięte systemy dot. odpraw celnych produktów i zmniejszają koszty transakcji i wymiany handlowej.
Filar efektywności operacyjnej mierzy zarówno łatwość przestrzegania ram regulacyjnych, jak i efektywne wykorzystanie usług publicznych z perspektywy ekspertów i firm. Wśród gospodarek o wysokiej wydajności znajdują się Singapur (87,33 pkt.), Gruzja (84,75 pkt.), Rwanda (81,31 pkt.), Estonia (80,28 pkt.) i Hongkong. Rwanda umożliwia rejestrację nowej firmy praktycznie bez żadnych kosztów. W Singapurze zarówno postępowania likwidacyjne, jak i restrukturyzacyjne są krótkie i tanie. W Hongkongu firmy mogą spełniać wszystkie wymagania importowe w ciągu trzech dni, ponieważ nieliczne kontenery przechodzą kontrolę fizyczną. W Gruzji proces przeniesienia własności nieruchomości komercyjnej z jednej firmy na drugą trwa tam jedynie 14,6 dnia. Są też złe praktyki. W Vanuatu zarejestrowanie nowej firmy trwa 73 dni. W Republice Środkowoafrykańskiej uzyskanie pożyczki zajmuje 32 dni.
PODSUMOWANIE: Singapur, Estonia i Węgry mają najwyższe pozycje w trzech głównych kategoriach. Węgry uzyskały najwyższy wynik w zakresie ram regulacyjnych – 78,23 pkt., a następnie Portugalia, Gruzja i Słowacja. Estonia uzyskała najwyższy wynik w zakresie usług publicznych – 73,31 pkt., a następnie były Singapur, Chorwacja i Portugalia. Singapur, który często przodował w zlikwidowanym Doing Business, osiągnął najwyższy wynik w zakresie efektywności operacyjnej – 87,33 pkt., a za nim była Gruzja, Rwanda i Estonia. Ogólnie, 50 badanych gospodarek osiągnęło średni wynik 65,5 pkt. w kwestiach regulacyjnych, ale tylko 49,7 pkt. dla usług publicznych. Jest to najciekawszy wniosek nowego Doing Business: usługi publiczne mają ogromne znaczenie i o wiele trudniej zbudować dobrze działający sektor publiczny niż zmienić przepisy dot. zakładania firmy. W kolejnym roku pojawi się więcej krajów w tym zapewne Polska, a potem prawie wszystkie gospodarki świata.
Informacje i zastrzeżenia: Niniejszy materiał („Materiał”) ma charakter wyłącznie informacyjny oraz nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy - Kodeks cywilny, ani rekomendacji do zawarcia transakcji kupna, sprzedaży lub innego rodzaju przeniesienia któregokolwiek instrumentu finansowego. Bank dołożył wszelkich racjonalnych i niezbędnych starań, aby informacje zamieszczone w Materiale były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Informacje zawarte w Materiale nie mogą być traktowane jako propozycja nabycia którychkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego lub podatkowego ani jako forma świadczenia pomocy prawnej. Prognozy oraz dane zawarte w Materiale nie stanowią zapewnienia uzyskania określonych wyników jakichkolwiek transakcji finansowych ani przyszłych cen którychkolwiek instrumentów finansowych. Materiał nie stanowi badania inwestycyjnego ani publikacji handlowej w rozumieniu Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy. Bank i jego spółki (podmioty) zależne oraz pracownicy tych podmiotów mogą być zainteresowani zawarciem lub być stroną transakcji finansowych, w tym zawartych na instrumentach finansowych, których wynik jest uzależniony od czynników (danych i informacji) wymienionych w Materiałach.
Administratorem danych osobowych jest VeloBank S.A. z siedzibą w Warszawie (00-843) Rondo Ignacego Daszyńskiego 2 C (Bank). Dane kontaktowe Banku: VeloBank S.A., Rondo Ignacego Daszyńskiego 2 C, 00-843 Warszawa, telefon: 664 919 797, formularz: https://www.velobank.pl/kontakt/formularz-kontaktowy. Dane kontaktowe Inspektora Ochrony Danych: iod@velobank.pl. Bank przetwarza dane osobowe w odpowiedzi na zainteresowanie otrzymywaniem raportów analitycznych (art. 6 ust. 1 lit. a RODO - Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE). Masz prawo do żądania od Banku dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, jak również prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także prawo do przenoszenia danych. Masz prawo do wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Podanie danych osobowych jest dobrowolne. W razie jakichkolwiek pytań lub sugestii skontaktuj się z nami.